τ16. Η Γέννηση των Ατλάντων

Στα τέλη του 16ου αιώνα, τα μέλη μιας επιφανούς οικογένειας Φλαμανδών χαρτογράφων, των Μερκάτορ, επέλεξαν μια απεικόνιση του Τιτάνα Άτλαντα –ενός μυθικού αιωνόβιου όντος που κρατά στα χέρια του μια υδρόγειο σφαίρα– για να κοσμήσει το εξώφυλλο της συλλογής τους από εκατό και πλέον χάρτες, με τον γενικό τίτλο Atlas sive cosmographicae meditationes de fabrica mundi et fabricati figura («Άτλαντας ή κοσμογραφικοί στοχασμοί πάνω στη δημιουργία και στη μορφή του κόσμου»). Μέσα σε λίγες μόλις δεκαετίες, ο όρος «άτλαντας» θα γενικευόταν, χαρακτηρίζοντας οποιαδήποτε συνεκτική συλλογή χαρτών, με συνοδεία σύντομων ή εκτενέστερων κειμένων. Τα έργα αυτού του είδους θα αφύπνιζαν το ενδιαφέρον του κοινού και θα οδηγούσαν στη γέννηση μιας ανθηρής και δημιουργικής εκδοτικής παραγωγής, αρχικά στην Ιταλία και αργότερα στις Κάτω Χώρες.ων τοπογραφικών χαρτών.
-Ο παγκόσμιος χάρτης Typus Orbis TerrarumTerrarum από τον άτλαντα Theatrum Orbis TerrarumTheatrum Terrarum του Αβραάμ Ορτέλιους-
Το Theatrum Orbis Terrarum (1570), έργο του Αβραάμ Ορτέλιους, θεωρείται ο πρώτος άτλαντας στη νεότερη ιστορία. Η συλλογή των εβδομήντα και πλέον χαρτών που αποτελούσαν την πρώτη του έκδοση άνοιξε τον δρόμο για όλους τους μεταγενέστερους μεγάλους άτλαντες.